Erol Karabulut, Ekonomist
2021’de enflasyon ve faizin genel görüntüsü ne?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ağustos ayında Türkiye’deki yıllık enflasyonu % 19,25 açıklarken, % 19,0 olan politika faizini aşan bu durum faiz artışı beklentilerini artırdı. Bu da kura yönelimi artırdı.
Çekirdek enflasyon mu, manşet enflasyon mu?
Ancak Merkez Bankası’nın “enflasyonun üzerinde politika faizi uygulayacağı” söylemi duyulmadı. Çünkü; manşet enflasyon yükselirken, çekirdek enflasyon hala enflasyondan düşük olması; faiz indirimi yapması ihtimalini de güçlendirdi.
Önümüzdeki TCMB toplantısında anlaşılacak, Çekirdek enflasyon mu, manşet enflasyon mu?
Peki turizmci hangisinde odaklanacak?
Turizmci kazancını Döviz üzerinden ancak giderlerini Dolarize olmuş TL üzerinden elde ediyor. Aslında diğer sektör temsilcileri gibi turizmci de portföyde odaklanıyor.
Tercih mi zorunluluk mu?
Çünkü turizmcinin (özellikle oteller) bu zor dönemlerde en büyük riski; finansman kaynaklı krediler.
Sektörün bankalardan aldığı kredilerde yabancı para oranı % 75-80’den son 3 yılda % 85’i aştı. Özellikle son iki yılda kurların TL karşısında neredeyse 2 kat değerlenmesi, yapısal bir risk.
Benzer eğilim dövize dayalı gayri nakdi kredilerde de söz konusu ki, son 10 yılda döviz bazlı kredilerin oranı % 40’dan % 75’e kadar tırmandı. Miktarı az olsa da leasing amaçlı kredilerde dövize dayalı pay da % 65’den % 85’e çıktı.
Öte yandan alınan ama ödenemeyen kredilerde ağırlık hala TL bazlı krediler olmasına rağmen, döviz bazlı ödenemeyen krediler miktar olarak son 2 yılda 3’e katlandı.
Çekirdek enflasyon turizme çare olur mu?
Çekirdek enflasyon enflasyonun geçici etkilerden arındırılmış kalıcı kısmıdır. Fiyatı mevsimsel olarak değişebilen (bazı gıda ürünleri, petrol, doğalgaz vb.) ürünler sepetten çıkartılmasıdır.
Ama sepetten çıkartılan her şey; turizmin maliyetlerini her ay artırmakta, turizmci buna görebdış kaynak almaktadır. Yani faizler düşmiş olsa bile turizmci bedelini önceden ödemiş durumdadır.
Dolayısıyla asıl tercih; ekonominin faiz-kurr baskısından çıkması kararındadır. Yoksa turizmci her iki durumda da zarar edecektir
2021 YILI YILLIK MANŞET VE ÇEKİRDEK ENFLSYON
Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran | Temmuz | Ağustos | |
ÇEKİRDEK | 15,5 | 16,21 | 16,88 | 17,77 | 16,99 | 17,47 | 17,22 | 16,76 |
MANŞET | 14,97 | 15,61 | 16,19 | 17,14 | 16,59 | 17,53 | 18,95 | 19,25 |
PANDEMİDE TURİZMİN EKONOMİYE ETKİSİ NE OLDU?
2021’de turizm gelir ve turist sayısı ne olur?
TURİZM SEKTÖRÜ KARLILIĞI, 2021
Turizm sektörü kar edebiliyor mu?