TURİZM VE İHRACAT NELER KAÇIRIYOR?
Erol Karabulut/Ekonomist
Biri yerinde diğeri destinasyonda ihracat yapan sektörler olan turizm ve ihracatın hangisi daha karlı? Daha doğrusu kaçırılan ne?
Türkiye’nin yurtdışına açık ve kısmen birbirini etkileyen iki iktisadi alanı olan turizm ve ihracat, birim kazançlar açısından ele alınınca paralel özellikler gösteriyor.
Turizm Databank’ın yaptığı analize göre, ihracatta Kg başına fiyatı ortalama 1,5 Doların altında kalıyor.
Kişibaşına kazanılan turizm geliri de 750-1000 Dolar dandında. Son gelir düzenlemesi ise bu rakam bin doları aşarak 1010-1020 Dolara çıktı.
Ve iki sektörde de birim kazanlar 10 yıldır yerinde saymaktadır.
Sektörel ilişki ne durumda?
Turizm, ihracat yapan sektörden girdi alımı yönünde, diğer sektörler ise içerde turist harmacamaları ve dışarda turizmin Türkiye’ye katkısı ile imajdan yarar sağlıyor. İlişki, ihracat markalarının yurtdışında Türkiye’ye algısına katkısı ile de turizme dolaylı yansıdığı söylenebilir. Maalesef bu etki şu anda ölçülebilir değildir.
Zaten, ihracat yapan sektörlerin Kg başına fiyatlarına bakıldığında, ortala 1,5 Doları aşanların bir kısmının yurtdışında önemli miktarda tanıtım yaptığı gerçektir.
Mesela, oratala 1,5 dolara karşın, en fazla reklam ve tanıtım yapan tekstil ve hazır giyimin kg başına fiyatı 14 Doların üzerindedir. Benzer şekilde 10 Dolarla deri ürünleri de öne çıkmaktadır. Zaten özellikle otellerin shoplarında ve turistik beldelerde tekstil ve deri ürünleri satan binlerce shop ayrı bir ticari alandır.
Marka olmak birlikte ni?
Bilinen markalardan; Mavi, LC Waikiki, Vakko, D’S Damat, DeFacto, Sarar, Koton, Desa, Derimod, Gön hemen akla gelir ki sayılaeı 50’den fazladır.
Aynı markaları turizmde, otellerde de saymak olası. Ancak turizmde markalardan çok Antalya, İstanbul gibi şehirler daha öndedir. Marka olarak daha çok, Anex, Bentour, Pegas, Odeon, Coral, Corendon gibi az sayıda tur operatörleri öne çıkıyor.
Bu alanda işbirlikleri, markaları ve turizmi karşılıklı olarak güçlendirebilir.
TURİZM VE İHRACAT NELER KAÇIRIYOR? bilen var mı?